Lào Cai tu bổ di tich đền Bảo Hà (ông Hoàng Bảy)

Theo đó, về mặt bằng tổng thể, Bộ lưu ý tỉnh không xây dựng phù điêu chiến tích Ông Hoàng Bảy tại đền Bảo Hà.

Về kiến trúc, nghệ thuật của các công trình tôn tạo, xây dựng mới, Bộ lưu ý cần rà soát, điều chỉnh để thống nhất hình thức kết cấu vì kèo, phong cách mỹ thuật hoa văn trang trí, quy cách sử dụng vật liệu, màu sắc… để tạo được sự hài hòa từ tổng thể đến chi tiết các công trình.

Bộ cũng thỏa thuận về dự án tu bổ, tôn tạo di tích đền Bảo Hà. Theo đó, giai đoạn 1 sẽ tôn tạo Phủ chúa Sơn Trang, lầu Cô, lầu Cậu, nhà sắp lễ, hạ lễ, nhà ban quản lý đền, cổng (tam quan ngoại); xây dựng Đền Trình, 3 cổng mới, nhà bếp – ăn, nhà vệ sinh ngầm, quảng trường, sân khấu lễ hội, tường rào, kè, lan can. Giai đoạn 2: tôn tạo am Thượng Sơn (am thờ, nhà sắp lễ); xây dựng khu mộ gió ông Hoàng Bảy, nhà để kiệu kết hợp triển lãm, nhà truyền thống, nhà đón tiếp – ban quản lý của huyện…

Đền Bảo Hà – Ngôi đền thiêng thờ “Thần vệ quốc” vùng biên ải

Đền Bảo Hà thờ ông Hoàng Bảy, một vị tướng đã có công tổ chức các tổ ty, tù trưởng đánh giặc phương Bắc và giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hóa (Yên Bái, Lào Cai ngày nay) vào thế kỷ 18. Lễ hội đền Bảo Hà cũng đã được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Đền Bảo Hà Nằm trong “Quần thể di tích Thần vệ quốc Hoàng Bảy”, từ lâu đền Bảo Hà ở xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên không chỉ được biết đến là Di tích lịch sử – văn hóa nổi tiếng trong cả nước mà nơi đây còn là địa chỉ du lịch tâm linh hấp dẫn du khách thập phương mỗi khi đặt chân đến tỉnh Lào Cai.

Đền Bảo Hà là Khu di tích lịch sử – văn hóa quốc gia đã được Nhà nước xếp hạng vào tháng 11/1997, nằm cách thành phố Lào Cai khoảng 60km về hướng Nam, cách Hà Nội khoảng 220km về phía Tây Bắc.

Vùng Bảo Hà xưa kia vốn có một vị trí quan trọng về phòng thủ biên giới, là cửa trạm của phòng tuyến sông Hồng phía Tây Bắc. Từ đời nhà Trần đã đặt hai cửa trấn ải là cửa quan Bảo Thắng và Bảo Hà, trong đó Bảo Hà là hậu cứ của Bảo Thắng. Tại đây có đài hỏa hiệu, trạm liên lạc thông tin cho các châu huyện vùng thấp hơn.

Giữa niên hiệu Cảnh Hưng, Bảo Hà là trung tâm châu Văn Bàn. Trong thời Cảnh Hưng (1740-1786), giặc phương Bắc thường hay tràn sang quấy nhiễu, cướp bóc dân lành, xã Khấu Bàn, châu Văn Bàn cùng nhiều châu, xã lân cận đã phải xây dựng các thành luỹ kiên cố chống giặc.

Trước cảnh đau thương tang tóc, lại có nguy cơ bị xâm lược, tướng Nguyễn Hoàng Bảy được triều đình giao trọng trách khởi binh dẹp loạn vùng biên ải. Đội quân của ông tiến dọc sông Hồng đánh đuổi quân giặc, giải phóng Châu Văn Bàn và củng cố xây dựng Bảo Hà thành căn cứ lớn. Tại đây, danh tướng đã tổ chức cho các thổ ty, tù trưởng luyện tập binh sỹ… Sau đó thống lĩnh quân thủy và quân bộ tiến đánh giặc ở Lào Cai, giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hóa (Yên Bái, Lào Cai ngày nay).

Sau này quân giặc phương Bắc do tên tướng Tả Tủ Vàng Pẹt đưa quân sang xâm lược bờ cõi, danh tướng Hoàng Bảy lại dẫn quân lên tham chiến. Song, trong một trận chiến không cân sức, ông đã anh dũng hy sinh. Giặc vứt xác ông xuống sông Hồng, và trôi đến Bảo Hà. Nhân dân trong vùng do ông Lư Văn Cù đứng ra tổ chức vớt xác ông lên chôn cất và lập miếu thờ.

Theo truyền thuyết và lời kể của một số cao niên ở vùng Bảo Hà còn lưu truyền, có một điều kỳ lạ khi ông Hoàng Bảy bị giặc sát hại, thì trời bỗng chuyển gió, mây vần vũ, kết lại thành hình thần mã. Từ thi thể ông phát ra ánh hào quang, phi lên thân ngựa, đến khu vực núi Cấm, vùng trung tâm Bảo Hà thì dừng lại, trời bỗng quang đãng, mây ngũ sắc kết thành hình tứ linh chầu hội. Sau này, khi hiển linh ông được giao quyền trấn giữ đất Lào Cai, ngự trong đền Bảo Hà…